سیر دگرگونی ساختاری موسیقی جان کِیج (مطالعه موردی: آهنگ سازی، نُت نویسی، جایگاه مخاطب)

Authors

  • اصغر فهیمی فر دانشیار گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس
  • رضا افهمی دانشیار گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس
Abstract:

جان کِیج با گریز از سنّت­های موسیقی گذشته و فرارَوی از مرزهای متعارف آن، بر فکر و عمل موسیقایی نیمه­ دوم قرن بیستم تأثیر عمیقی داشت. این تأثیرگذاری، به­واسطه همکاری وی با جنبش­های نوظهور آوانگارد معاصرش و تأثیرپذیری از آنها و همچنین نوآوری­ها و ابتکارات متعدّدی بود که منجر به شکل­گیری گستره وسیعی از آثار بسیار متنوع و خلاقانه در طول دوران حرفه­ایِ او شد. امّا پژوهش­های اندکی، روند تاریخی و عوامل مؤثر بر تحولات ساختاری آثار موسیقایی وی را به­منظور تبیین سیر و چگونگی این تحولات ساختارشکنانه، مورد توجّه قرار داده­اند. ازاین­رو، پژوهش حاضر با رویکرد تاریخی-تحلیلی و بهره­گیری از منابع کتابخانه­ای، سعی در بررسی­ سیر تحول ساختار موسیقی کِیج در سه سطح آهنگ­سازی، نُت­نویسی و جایگاه مخاطب، در طول دوران حرفه­ای وی، نموده­­است. پژوهش حاضر در سیر تاریخی، طبقه­بندی شده در سه نقطه­ عطف، نشانگر گذار به تجارب و ساختاری نامتعیّن، باز و نامحدود در موسیقی است. در بُعد تحلیلی نیز، کِیج، با کاربَست اصوات و ابزار روزمره، نویز و سکوت به­عنوان مواد موسیقایی، طرح مقولات هم­زمانی و مکان در موسیقی، دوری جُستن از تخصّص­گرایی در آهنگ­سازی، نُت­نویسی گرافیکی و نامتعیّن و دخیل نمودن اجراگر و مخاطب در شکل­گیری اثر، به ساختارشکنی و بازتعریف مجدّدِ معنای موسیقی دست می­زند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش مفهوم همزمانی جان کیج در ترکیب هنرها در جنبش فلاکسوس (مطالعه ی موردی: 60-1950)

پژوهش تاریخی حاضر به بررسی سیر تحول ترکیب هنرها با یکدیگر و از میان رفتن مرز میان آنها در جنبش هنری بین المللی فلاکسوس می پردازد. دلیل بررسی، اشاره به میراث داری فلاکسوس و تأثیرپذیری آن از سنت های هنری اوایل قرن بیستم، همچون فوتوریسم و دادا در بیانیه ها و نمودارهای ماکیوناس، و همچنین تقسیم بندی های بینارسانه ای هیگینز از فعالیت های فلاکسوس است. هدف، تبیین چگونگی نگرش فلاکسوس به ترکیب هنرها و سی...

full text

جان کیج و کاتارسیس در پرتو تجربه هنرمندانه

کاتارسیس در اندیشه ارسطو، امری اخلاقی، در تئاتر برشت به تخلیه عاطفی-جسمی و آگاهی شناختی و در نوشتار ویگوتسکی به تضاد آگاهی‌بخش پیرامون تجربه زندگی تعبیر شده است. جان کیج، موسیقی‌دان برجسته قرن بیستم، نیز ایجاد چالش برای کُنش ادراکی مخاطب و هویّت اثر در تجارب موسیقایی و پرفورمنس‌هایش، که اساساً از ماهیّتی کاتارتیکی برخوردارند، را هسته اصلی اندیشه هنری خود می‌دانست. ازاین‌رو، هدف پژوهش حاضر جست‌وجوی ...

full text

جایگاه موسیقی نزد اقطاب نقشبندیه (مطالعه موردی عبدالرحمن‌جامی)

در دورۀ سلطان‌حسین بایقرا (875ـ911 ق)، اقطاب فرقۀ نقشبندیه، به‌دلیل سیاست تسامح مذهبی دربار، از آزادی عمل نسبی، به‌ویژه در زمینۀ برپایی مراسمی همچون سماع برخوردار بودند. در این بین، عبدالرحمان جامی (817ـ898 ق) از جمله اقطاب نقشبندی، در برگزاری این مجالس، رویکردی متمایز داشت. این پژوهش، با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی و بررسی اشعار برجای‌مانده از جامی (دیوان کامل و مثنوی هفت اورنگ)، درصدد پاسخ به ا...

full text

ارتباط ساختاری موسیقی کردستان و موسیقی دستگاهی ایران (مطالعه موردی آواز بیات‌کرد و خرده‌بندِ بهاره)

یکی از موضوعات موسیقی‌شناسی ایرانی، نسبت میان موسیقی قومی و موسیقی دستگاهی است. اعتقاد بر این است که میان این دو موسیقی، ارتباط‌ وجود دارد. یکی از نمودهای این ارتباط، نسبت میان آواز بیات‌کرد موسیقی دستگاهی ایران و موسیقی قوم کرد است. موسیقی‌شناسان حوزۀ موسیقی دستگاهی بر ارتباط این دو تأکید دارند، در حالی که درون فرهنگ موسیقی کردی زمزمه‌های نفی چنین ارتباطی وجود دارد. با این وجود، هیچکدام از این...

full text

سیر ساختاری مقاله نویسی در مجله سخن

مجله سخن، یکی از مجلات مهم و موثر در تاریخ ادبیات معاصر ایران است که با هدف توسعه و ترویج تحقیقات ادبی و علمی و شناساندن نویسندگان و شاعران ایرانی و دیگر کشورها پایه گذاری شده است. این مجله به دلیل طیف گوناگون موضوعات و تحولات گسترده در مقاله نویسی و بالاخص ساختار که با الگوهای ابداعی و یا تقلیدی از سوی مقاله نویسان همراه بوده، به جهت پژوهش و بررسی حائز اهمیت است. در این پژوهش، ضمن سیر اجمال...

بازنمایی معضلات اجتماعی جامعه در موسیقی رپ اجتماعی ایرانی مطالعه موردی؛ متن آهنگ های یاس

در گستره هنر جهان معاصر، موسیقی زیرزمینی بستری برای بیان اندیشه های خوانندگان این سبک از موسیقی است. این گفتمان، انواع متفاوتی از اجتماعی - اعتراضی تا عاشقانه و تنفرآمیز را در بر می گیرد. متن موسیقی ها برآمده از افکار و اندیشه های خوانندگان آن است که از پایگاه و زمینۀ اجتماعی شان شکل گرفته است. هدف اصلی این مطالعه بازتاب معضلات اجتماعی جامعه در متن آهنگ های یاس؛ رپر اجتماعی معروف فارسی است. مفر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 24  issue 2

pages  43- 56

publication date 2019-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023